Jong Geluk

Deze dodenherdenking was ik twee minuten stil voor mijn kameraad Guido, die in 1995 besloot uit het leven te stappen. Het was de ultieme daad en keuze, waardoor hij voor altijd jong zal blijven. Ik gun hem zijn dood, maar ik zou willen dat de oorzaak ouderdom was geweest…

Mijn uitzending ligt dit jaar alweer dertig jaar achter me, maar soms voelt het alsof ik gisteren uit het vliegtuig stapte. Iedere militair is jong als hij veteraan wordt, en veteraan ben je dan voor de rest van je leven. Sommigen zijn het tegen wil en dank, anderen lopen van trots naast hun schoenen en daartussenin zitten nog honderdduizend gradaties.

Op de laatste dag van mijn uitzending werd ik eenentwintig. Terug in Nederland voelde ik me allesbehalve volwassen. Tegelijkertijd voelde ik mij oud als de mensheid zelf. Het verhaal van de mensheid is het verhaal van oorlog. Dat wonderlijke natuurverschijnsel waar geen redelijk alternatief tegen gewassen is. Want in al zijn welvaart en wijsheid en ondanks de almaar voortschrijdende wetenschappelijke en technologische inzichten is de mens ook nog steeds slaaf van zijn angsten en instincten. En ik heb medelijden met al die jonge jochies aan beide zijden, die voor niks sneuvelen in Oekraïne terwijl ik dit schrijf en u dit leest. Democratisch politicus en Tweede Wereldoorlog-veteraan George McGovern zei ooit dat hij ze spuugzat was, die oude mannen die oorlogen beginnen voor jonge mensen om in te sterven. Maar zolang dood en verderf zaaien een verdienmodel is zal er wel niet veel veranderen.

En het is makkelijk om met het verstrijken van de jaren onverschilliger te worden en te denken dat het mijn tijd wel zal duren, maar zo cynisch hoop ik nooit te worden. Wat dat aangaat wil ik altijd jong blijven. Want als de aarde en de mensheid gered moet worden door de volwassenen dan ben ik bang dat we lang kunnen wachten. Gehersenspoeld door het kapitalisme denken die dat alles met geld is op te lossen. Fatsoen is iets dat ze hun kinderen voor de vorm bijbrengen zodat ze kunnen zeggen dat ze het hebben geprobeerd, maar zolang het bij woorden blijft, en er niet wordt gehandeld in het belang van volgende generaties, zullen jeugd en uitbundigheid het altijd afleggen tegen ouderdom en verraad.

Jongeren verspillen hun jeugd, is een oud gezegde. In 1965 voegde columnist Claire MacMurray daar aan toe dat geluk wordt verspild door hen die geen echte zorgen meer kennen.